نوروز در کشور های دیگر ازجمله همسایگان ایران و کشورهای آسیای مرکزی، یک مراسم بسیار مهم و اصیل بهشمار میآید که هرکدام از این کشورها آن را متناسب با فرهنگ و آدابورسوم خود برگزار میکنند. این عید در کشورهایی مانند تاجیکستان، افغانستان، قزاقستان، ترکیه و… برگزار میشود که از بین آنها عید نوروز تاجیکستان و افغانستان بیشترین شباهت را به مراسمهای ایران دارد؛ همچنین میتوان گفت که پهن کردن سفره هفتسین، خانهتکانی و دیدوبازدید، از رسمهای مشترک تمام کشورهایی است که نوروز را جشن میگیرند. در این مقاله به شرح تفاوت نوروز در کشور های مختلف و نحوه برگزاری آن خواهیم پرداخت تا شما بیش از پیش با ابعاد گستردهتری از این جشن باستانی آشنا شوید.
آنچه در این مقاله میخوانید
Toggleعید نوروز در ایران
بدون شک عید نوروز بزرگترین و اصیلترین جشن باستانی ما ایرانیها بهشمار میآید که از سالیان بسیار دور توسط مردمان این سرزمین گرامی داشته شده است. اگر نوروز در کشور های دیگر را با ایران مقایسه کنیم، متوجه خواهیم شد که ایرانیها این جشن را مفصلتر و پررنگولعابتر برگزار میکنند. حدود یک ماه مانده به اول فروردین، ایرانیان به خانهتکانی مشغول میشوند و با خانهای عاری از آلودگی به استقبال سال نو میروند. مراسم شیرینیپزی در ایران به شکلی گسترده برگزار شده و در آن شیرینیهای اصیل ایرانی مخصوص عید، مانند نان چرخی، نانبرنجی، نخودچی و… پخته شده و سر سفره هفتسین گذاشته میشوند.
یکی دیگر از رسمهای جذاب عید نوروز در ایران، مراسم «شب چهارشنبهسوری» است. مردم در این شب به دور یکدیگر جمع میشوند و با روشن کردن مجمر کوچکی از آتش، گرم شدن زمین و تمام شدن زمستان را جشن میگیرند. قاشقزنی نیز یکی دیگر از رسمهای دیرینه ایرانیان است که افراد چادرهای بلندی بهسر میکردند و چهره خود را میپوشاندند؛ سپس به خانه همسایهها و اقوام میرفتند و درحالیکه یک قاشق را به کاسه میکوبیدند، از آنها طلب شیرینی و هدیه میکردند. در صورتی که به این رسم باستانی علاقمندید به شما پیشنهاد میکنیم مقاله فلسفه چهارشنبه سوری روبینا رز را مطالعه بفرمایید.
همانند نوروز در کشور های دیگر، ایرانیان نیز در روز اول سال جدید به دیدوبازدید از بزرگترها میپردازند و هنوز هم رسم عیدی گرفتن از آدابورسوم هیجانانگیز و دوستداشتنی کوچکترها بهشمار میآید. تعطیلات عید نوروز در ایران با سیزدهبهدر تمام میشود و مردم در این روز برای رسیدن به آرزوهایشان سبزه گره میزنند.
عید نوروز در تاجیکستان
مردم تاجیکستان مانند ایران با خانهتکانی به استقبال تحویل سال میروند و سفره هفتسین میچینند. البته آنها به این سفره dastarkhon میگویند و جالب است بدانید که بعضی از اقوام تاجیک هفت میوه نیز تهیه میکنند.
مهمترین تفاوت نوروز در کشور ها، تعداد روزهای تعطیل آنها برای عید است. تاجیکها روزهای ۲۰ تا ۲۲ مارس را تعطیل رسمی اعلام میکنند و به دیدوبازدید میپردازند. تعطیلات نوروز در کشور های دیگر نیز عموماً به همین مقدار است. از دیگر جشنهای تاجیکستان میتوان به حوت (مشابه چهارشنبهسوری ایران)، مراسم گل گردانی، کاشت سبزه، پخت سمنو، بلبلخوانی و… اشاره کرد.
عید نوروز در افغانستان
مراسم عید نوروز در کشور های همسایه مانند افغانستان نیز تقریباً شبیه ایران انجام میشود. افغانها با خانهتکانی و تهیه دسر هفت میوه به استقبال سال نو میروند. این دسر بسیار مقوی بوده و از محصولات طبیعی همانند سیب خشک، سنجد، زردآلوی خشک، کشمش زرد، کشمش قرمز، کشمش سیاه، پسته و سنجد تهیه میشود. افغانها در شب سال تحول سبزیپلو با ماهی سفید یا خروس میخورند و شعرهای زیبای ادبیات فارسی دری یا پشتو را میخوانند. این عید در افغانستان نیز همانند نوروز در کشور های دیگر با مراسم سمنوپزی همراه بوده و خانمها طی این مراسم به خواندن سرودهای قدیمی و اصیل افغانستانی را میپردازند.
عید نوروز در قزاقستان
مردمان کشور قزاقستان نیز روزهای ۲۱ تا ۲۳ مارس را به جشن گرفتن عید نوروز میپردازند و با روشن کردن شمع در سردر خانه، نگونبختی و بیبرکتی را از خود و خانوادهشان دور میکنند. یکی از مراسمهای جالب و متفاوت مردمان قزاقستان، رسم «آش کوژه» است. طی این رسم دخترانی که عاشق و دلباخته پسری هستند غذایی را با گوشت اسب تهیه میکنند و برای فرد موردعلاقهشان میبرند؛ درعوض پسرها نیز به آنها هدیه میدهند. نحوه برگزاری عید نوروز در کشور های دیگر یک تفاوت مهم با قزاقستان دارد؛ مردم این کشور برای نوید دادن رسیدن سال نو، بر گردن اسبهای خود زنگوله و عروسک میبندند و در کوچهها به راه میافتند. همچنین این افراد اعتقاد دارند که اگر در روز اول سال باران ببارد، سال پربرکت و پربارانی را پیشرو خواهند داشت.
عید نوروز در ترکیه
نوروز یکی از اصلیترین جشنهای مردمان کشور ترکیه بهشمار میرود و آنها این عید را در تاریخ ۲۱ مارس مصادف با اول فروردینماه جشن میگیرند. ترکها نیز همانند ما ایرانیان خانهتکانی میکنند و با پوشیدن لباسهای نو به استقبال سال تحویل میروند. دیدوبازدید یکی از اصلیترین آدابورسوم این مردمان بوده و بزرگان خاندان به کوچکترها عیدی میدهند. البته گفتنی است که تعطیلات عید در ترکیه همانند نوروز در کشور های دیگر طولانی نبوده و تنها ۲۱ و ۲۲ مارس بهصورت رسمی تعطیل است.
عید نوروز در آذربایجان
عید نوروز در آذربایجان بسیار مهم است و مردم این کشور از ماهها قبل به تمهید تدارکات این جشن باستانی میپردازند. آنها همانند ایرانیها خانهتکانی میکنند و برای سفره هفتسین اهمیت بسیار زیادی قائل هستند. سمنو پختن یکی از مراسمهای اصلی آذربایجانیها بوده و سمنو را به نشانه برکت بین مردم نیازمند پخش میکنند. مردمان آذربایجان همانند ما ایرانیها چهارشنبهسوری دارند و در این شب با شادی به جشن و پایکوبی میپردازند. تعطیلات عید در آذربایجان برخلاف نوروز در کشور های دیگر، از ۲۰ تا ۲۴ مارس است.
آدابورسوم عید نوروز در کشورهای دیگر
عید نوروز یکی از باشکوهترین و اصیلترین جشنهای باستانی در ایران بوده که باگذشت هزاران سال هنوز هم به زیبایی هرچه تمامتر برگزار میشود. علاوهبر ایران، این جشن در کشورهای دیگر همانند ترکیه، افغانستان، قزاقستان، آذربایجان، ترکیه و… نیز برگزار شده و هرکدام از آنها آدابورسوم خود را متناسب با فرهنگ خویش اجرا میکنند. برای مثال، در افغانستان علاوهبر سفره هفتسین، دسر هفت میوه نیز تهیه میکنند که بسیار مقوی است. یکی دیگر از رسمهای مشترک در بین بسیاری از کشورها، عیدی دادن بزرگان خاندان به کوچکترها است. علاوهبر پول نقد، کتاب، تابلو و دسته گل نیز در سالهای گذشته بهعنوان عیدی از طرف بزرگترها هدیه داده میشوند. شما میتوانید با خرید قاب گل رز جاودان از مجموعه روبینا رز، هدیهای منحصر به فرد و ماندگار را برای عزیزان خود تهیه کنید.